Józef Hess - nauczyciel

Józef Hess

Prof. Józef HESS - mój prastryj.

  Urodził się dnia 14 lutego 1890 roku w Międzyrzeczu Dolnym nr 110 w powiecie bielskim jako syn rolnika Andrzeja Hessa i Katarzyny ze Stusków, Ukończył 4 oddziały miejscowej szkoły ludowej, po czym ośmioklasowe gimnazjum w Cieszynie w roku 1912. Jako uczeń od klasy 4-tej do 8-ej należał do tajnej organizacji młodzieżowej polskiej do tzw, "Jedności", której prezesem był przez 3 ostatnie lata.

  Po zdaniu egzaminu dojrzałości w 1912 roku zapisał się na filologię UJ w Krakowie, obierając sobie jako główny przedmiot język polski i jako poboczny, język niemiecki i francuski.

  Z początkiem lipca 1914 roku wyjechał na zaproszenie właściciela dóbr p. Ułaszyna do Rosji - na Ukrainę do Putywla, gdzie zaskoczył go wybuch I wojny światowej, uniemożliwiając mu powrót na Śląsk. Dzięki wpływom gospodarza pozostawał na wolnej stopie, jednak pod nadzorem "Ochrony" rosyjskiej z obowiązkiem zgłaszania się co pewien czas. Mimo to, przy pomocy wpływowych protektorów udało mu się zapisać na Uniwersytet w Kijowie. Na tej wojennej tułaczce rozwinął szerszą działalność oświatową, a nawet i charytatywną wśród najbiedniejszej ludności polskiej.

  W kilka miesięcy po wybuchu Rewolucji rosyjskiej postanowił wrócić do domu, co mu się też udało mimo wielu trudności i wśród rodziny znalazł się wraz z narzeczoną p. Zofią z Kucharskich z Wołynia już w połowie maja 1918 roku, którą też poślubił 8 października 1918 r.

  W roku szkolnym 1918/19 kończył w Krakowie swe studia, a żona jego w tym czasie pracowała jako nauczycielka szkoły powszechnej w Ligocie w powiecie bielskim.

  Z początkiem roku szkolnego w 1919 roku przeniósł się wraz z żoną do Inowrocławia i przyjął posadę nauczyciela w tamtejszym gimnazjum. Tu pracował przez 3 lata, tj. do wcielenia Górnego Śląska do Polski.

  Od września 1922 roku pracował jako profesor w gimnazjum w Mysłowicach aż do 30 sierpnia 1936. Tu dał się poznać ogółowi jako sumienny 1 gorliwy wychowawca młodzieży i zarazem jako ofiarny pracownik społeczny przez wygłaszanie referatów, docierając nawet do Oświęcimia.

  Najwięcej jednak pracy i czasu poświęcał więźniom i w ścisłym porozumieniu z władzami sądowymi, organizując dla nich wykłady 1 bibliotekę przy współpracy Anny Hellerówny.

  Z dniem 1-szym września 1936 roku przeniesiony został do gimnazjum w Bielsku. Był wzorowym wychowawcą, rozumiał doskonale młodzież, był jej przyjacielem i bronił jej, kiedy to uznał za wskazane 1 słuszne. Z zamiłowaniem oddał się pracy w bibliotece zakładowej 1 młodzieżowej, której był kierownikiem i duszą.

  Okres okupacji hitlerowskiej

  Znał się na leczeniu ziołami i homeopatią. Wybuch II wojny światowej nie zaskoczył go wcale, gdyż znając zaborczość pruską uważał od dawna, że wojna jest nieunikniona. Zaraz też nawiązał współpracę z podziemiem. Z ramienia rządu londyńskiego był delegatem na Bielsko i powiat bielski.

Dla podziemia był Intendentem pod osłoną leczenia ziołami. Wspierał rodziny, uwięzionych 1 przebywających w obozach. Prowadził tajne nauczanie w zakresie nauk gimnazjalnych. Podnosił na duchu Polaków przez kolportaż wiadomości radiowych — tajna korespondencja! Polska żyje.

  Gestapo zabrało rękopisy i maszynopisy prac przygotowanych do druku w języku polskim, pamiętniki i o zielarstwie.

  Okazały pochód za trumną żony w marcu 1942 roku utwierdził Niemców w podejrzeniu o działalności jego antyniemieckiej. Aresztowany w dniu 28.4.1942 roku. Śledztwo prowadzono w Bielsku, po czym odstawiono do Mysłowic, a stąd do Oświęcimia na "Blok Śmierci" — nr 11. Stracony 25-go względnie 26-go lipca 1942 r.

Życiorys opracował Alojzy Hess